Bộ Tài chính đang lấy ý kiến các địa phương và bộ ngành về dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung nghị định 120 về thu tiền sử dụng đất theo hướng sửa đổi, bổ sung giá đất tính thu tiền sử dụng đất để giảm thu tiền sử dụng đất nhằm đẩy nhanh tiến độ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân.

Theo dự thảo tờ trình Chính phủ, Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi bổ sung giá đất tính thu tiền sử dụng đất khi cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở, chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở, theo hai mốc thời gian.

Đối với trường hợp hộ gia đình, cá nhân nộp hồ sơ từ ngày 1-1-2005 đến trước ngày 1-3-2011 thì nộp tiền sử dụng đất theo bảng giá đất do UBND cấp tỉnh quy định, trường hợp sau ngày 1-3-2011 sẽ tính giá đất thu tiền sử dụng đất theo bảng giá đất đối với diện tích đất trong hạn mức. Còn đối với đất vượt ngoài hạn mức sử dụng thì giá đất để tính thu tiền sử dụng đất sẽ được xác định bằng giá đất theo bảng giá đất nhân (x) với hệ số sử dụng giá đất.

Bộ Tài chính cho biết hệ số sử dụng đất do các tỉnh ban hành và dao động từ 1,1-1,5 lần so với giá đất tại bảng giá đất.

Theo ông Nguyễn Đức Thắng, cục trưởng Cục Quản lý công sản (Bộ Tài chính), với đề xuất nêu trên chắc chắn sẽ góp phần tháo gỡ để đẩy nhanh tiến độ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân. Bộ Tài chính sẽ hoàn thiện nội dung này theo hướng ngoài việc ưu đãi thu theo giá thấp đối với diện tích đất trong hạn mức thì đối với trường hợp tách hộ cũng được áp dụng giá đất tại bảng giá đất do tỉnh, thành phố ban hành để thu nghĩa vụ tài chính.

Ông Trần Hồng Phi, cục trưởng Cục Đăng ký và thống kê đất đai (Bộ Tài nguyên-Môi trường),  lại không hoàn toàn đồng tình với việc chia đất trong và ngoài hạn mức với các mức giá đất khác nhau khi tính tiền sử dụng đất để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân, ông đề nghị Nhà nước nên áp dụng giá đất để tính tiền sử dụng đất theo bảng giá đất do tỉnh, thành phố ban hành và đặc biệt không phân biệt đất trong hạn mức hay vượt hạn mức sử dụng.

Ông Thắng cho rằng cần thiết phải có hạn mức sử dụng đất để đảm bảo công bằng cho những trường hợp đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính khi nhận giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Cùng quan điểm này, đại diện Sở Tài chính Hà Nội cũng cho rằng cần thiết quy định đất trong và ngoài hạn mức khi xác định các nghĩa vụ tài chính. Đất ngoài hạn mức sẽ phải nộp nghĩa vụ tài chính cao hơn đất trong hạn mức. Điều đó được hiểu là ai muốn ở rộng, có không gian thì phải nộp nghĩa vụ tài chính như tiền sử dụng đất, thuế đất nhiều hơn so với người ở chật chội hơn.

Vướng mắt lớn nhất hiện nay là tại thông tư 93 hướng dẫn thu tiền sử dụng đất, Bộ Tài chính quy định chỉ tính hạn mức đất ở đối với một thửa đất hoặc một căn nhà. Điều này là không phù hợp. Tp.HCM quy định diện tích trong hạn mức đối với một hộ là 160 m². Thế nhưng, trường hợp người dân có một căn nhà 50 m2 và thửa đất 80 m2 nhưng chỉ được tính diện tích căn nhà hoặc thửa đất, dù tính tổng số diện tích của căn nhà và thửa đất vẫn nằm trong hạn mức của Tp cho phép. Do vậy, Bộ Tài chính nên xem xét hướng dẫn cho phù hợp để đảm bảo quyền lợi của người dân.