1/6 là ngày đầu tiên thông tư hướng dẫn triển khai gói 30.000 tỷ có hiệu lực, nhưng vì rơi vào cuối tuần nên về lý thuyết các ngân hàng bắt đầu tiếp nhận yêu cầu vay vốn ưu đãi từ 3/6. Từ cuối tháng trước, Ngân hàng Nhà nước khẳng định các nhà băng đã sẵn sàng cho vay gói 30.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, khi người dân "gõ cửa" hỏi về thủ tục vay vốn, nhiều vướng mắc đã phát sinh.

Nhập nhằng đối với người mua nhà

Khó khăn đầu tiên là ở khái niệm "thu nhập thấp". Trước đó, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam từng đưa ra định nghĩa về "thu nhập thấp" khi đơn vị đầu tiên là Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) công bố chương trình cho vay theo gói này. Ông Nam cho hay, có thể tính theo diện phải chịu thuế thu nhập cá nhân (thu nhập dưới 9 triệu đồng một tháng). 

Tuy nhiên, khi người dân đem thắc mắc tới hỏi nhân viên một chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) ở TP HCM, chị Thanh Mai được trả lời các phòng ban vẫn đang "đợi hướng dẫn" từ cấp trên về điều kiện xét duyệt. "Nhiều khả năng trong 1 - 2 tuần tới sẽ có thông tin", nhân viên này nói.

Mặc dù vậy, nữ nhân viên này cũng không quên khuyên chị Thanh Mai nên vay gói hỗ trợ mua nhà mà BIDV đang triển khai với lãi suất ưu đãi 10% trong vòng 6 tháng đầu tiên. "Bởi điều kiện và thủ tục của gói này dễ hơn nhiều so với gói hỗ trợ 6%", nhân viên này giải thích.

Chị Thương (Đống Đa, Hà Nội) ngày 3/6 cũng tìm đến một phòng giao dịch của BIDV trên phố Cầu Giấy để hỏi về thủ tục vay mua nhà nhưng nữ nhân viên tại đây sau khi hỏi về mức thu nhập của 2 vợ chồng chị đã kết luận: "Mức thu nhập của 2 vợ chồng 16 triệu, dù chưa có con cũng không vay được đâu vì mức đó vẫn khó trả nợ với chi phí sinh hoạt ngày càng đắt đỏ, còn phải xét hai bên nội ngoại thế nào". 

Chạy sang một chi nhánh khác cũng cùng hệ thống BIDV, chị Thương lại được tư vấn khá tận tình. Một chuyên viên chăm sóc khách hàng tại đây giải thích, do nhiều chi nhánh có thể không triển khai gói này nên không hiểu. "Vậy không hiểu sao lại nói phủ đầu với khách hàng là không vay được như thế", chị Thương bức xúc.

Tài sản thế chấp là một khó khăn lớn của nhiều người thu nhập thấp khi tham gia gói vay mua nhà hưởng lãi suất 6%. Để giải quyết vướng mắc này, hầu hết lãnh đạo các ngân hàng đều khẳng định cho phép thế chấp chính ngôi nhà sẽ mua trong tương lai. Trên thực tế, một nhân viên tín dụng của BIDV thông tin, để làm được điều này người dân phải chủ động làm việc với chủ đầu tư để ký cam kết 3 bên. "Theo quy định, trong 3 tháng liên tiếp khách hàng không trả được nợ thì chủ đầu tư phải có trách nhiệm mua lại căn nhà này", nhân viên này giải thích.

Tại một phòng giao dịch của Ngân hàng Công Thương Việt Nam (Vietinbank), nhân viên tại đây nói ngân hàng cũng rất muốn cho vay nhưng khách hàng nên chủ động tìm các dự án trước rồi trình thủ tục vay vốn để ngân hàng có cơ sở thẩm định. 

Trước khó khăn này, anh Thành (Thái Hà, Đống Đa, Hà Nội) tỏ ra vô cùng ngao ngán. "Giờ hỏi ngân hàng họ đẩy sang chủ đầu tư. Trong khi đó, chúng tôi không thể biết có những dự án nào thuộc diện được hưởng gói vay 30.000 tỷ. Rồi chưa hết, trong số đó những chủ đầu tư nào đồng ý ký cam kết 3 bên", anh Thành thắc mắc.

Không nên chỉ tập trung cho doanh nghiệp

Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP.HCM, các cơ quan chức năng và NH đang có xu hướng giải ngân tín dụng cho DN thay vì khách hàng. Điển hình nhất là, ngày 28.5 lãnh đạo Bộ Xây dựng đã đi dự lễ khởi công dự án nhà ở xã hội của Tổng công ty đầu tư phát triển nhà và đô thị (HUD), với khoảng 1.000 căn hộ. “Mục đích là của gói tín dụng lần này là hỗ trợ người dân mua nhà từ đó giải quyết hàng tồn kho và giải quyết nợ xấu. Đáng lẽ tiền từ gói tín dụng phải tập trung cho các dự án đang và đã xây dựng hoàn thành thì Bộ lại duyệt cho dự án HUD vay tiền để triển khai dự án khi gói tín dụng chưa có hiệu lực. Dự án đến năm 2015 mới hoàn thành, nếu không khéo sẽ tăng thêm nguồn cung trong khi nguồn tồn kho hiện tại lại không xử lý được. Như vậy là đi ngược lại chủ trương của Chính phủ”, ông Châu đặt vấn đề.

Trước đó, trong gói tín dụng 10.000 tỉ đồng cho vay lãi suất 6%/năm, BIDV cũng cho biết, 2 năm đầu NH sẽ tập trung vào cho vay DN để tăng nguồn hàng, sau đó giải ngân cho khách hàng cá nhân theo đúng tỷ lệ 70% tổng vốn dành cho đối tượng này, 30% dành cho DN.

Thông tin từ Sở Xây dựng TP.HCM cho biết, hiện Sở đã “cơ cấu” được nguồn nhà ở xã hội từ nhà tái định cư, nhà thương mại chuyển qua và các dự án nhà xã hội đang triển khai. Dự kiến trong tháng 6 này sẽ công bố chính thức tên các dự án để người đủ điều kiện làm hồ sơ đăng ký tham gia thuê, thuê mua và mua nhà.

VinaRev tổng hợp