Tuy nhiên, phía ngân hàng lại chưa đồng tình với một số vấn đề liên quan đến quy định mới này. "Phía ngân hàng đề nghị bỏ quy định này”, bà Nguyễn Tuyết Dương, Phó vụ trưởng Vụ Pháp chế, Ngân hàng Nhà nước nói.

Theo phân tích của bà Nguyễn Tuyết Dương, nếu kinh doanh mua bán nhà trong tương lai thì chủ đầu tư phải được tổ chức tín dụng bảo lãnh, tài trợ vốn. Điều này sẽ gây nên rủi ro cho tổ chức tín dụng, nếu chủ đầu tư thực hiện dự án không đúng tiến độ.

Trước đó, trong việc giải ngân gói 30.000 tỷ hỗ trợ người dân mua nhà ở xã hội, Bộ Xây dựng đã nhiều lần đề xuất về việc cho phép thế chấp căn hộ hình thành trong tương lai, coi đây là một trong những điểm nghẽn của gói 30.000 tỷ khiến tốc độ giải ngân của gói này chậm chạp.

Nhìn nhận về vấn đề này, chuyên gia bất động sản nhận định, việc thế chấp nhà ở hình thành trong tương lai sẽ mang lại những thiệt thòi và rủi ro không nhỏ cho khách hàng cũng như các ngân hàng vì sự thiếu thông tin của khách hàng cũng như ngân hàng.

Thực trạng các dự án hiện nay, hầu hết các chủ đầu tư đều đem dự án thế chấp các ngân hàng, có thể toàn bộ dự án hoặc chỉ quyền sử dụng đất, nhằm đảm bảo nguồn vốn thực hiện dự án.

Về phía ngân hàng, việc nhận thế chấp nhà ở hình thành trong tương lai cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro như: Chủ đầu tư đã thế chấp toàn bộ dự án cho ngân hàng khác và khách hàng lại thế chấp ở nơi khác. Khi chủ đầu tư mất khả năng tài chính sẽ xảy ra tranh chấp giữa các ngân hàng về việc xử lý tài sản thế chấp thì phần thiệt lại thuộc về ngân hàng nhận thế chấp từ khách hàng.

Chưa kể, nếu nghĩa vụ thanh toán phát sinh ngay sau khi ký hợp đồng thế chấp tài sản hình thành trong tương lai, sẽ không có tài sản để xử lý, phát mại nhằm hoàn thành nghĩa vụ dân sự bởi tất cả vẫn chỉ ở “trên giấy”.

Đối với khách hàng mua nhà, khi chủ đầu tư đem toàn bộ dự án đi thế chấp, khách hàng không thể lựa chọn ngân hàng khác ngoài ngân hàng chủ đầu tư đã thế chấp dự án. Mặc khác, dù bỏ ra một lượng tiền lớn để mua, nhà ở của khách hàng cũng chính là phần tài sản doanh nghiệp được mang đi thế chấp nên khi doanh nghiệp xảy ra sự cố, mất khả năng trả nợ, quyền lợi của khách hàng sẽ bị ảnh hưởng không nhỏ.

Nợ xấu

Một nguyên nhân khác khiến ngân hàng không đồng tình với đề xuất cho phép thế dự án bất động sản hình thành trong tương lai vì nợ xấu bất động sản vẫn chiếm tỷ lệ lớn. Báo cáo từ Ngân hàng nhà nước, tính đến 28/2, dư nợ tín dụng đối với lĩnh vực đầu tư, kinh doanh bất động sản đạt khoảng 266.700 tỷ đồng. Tỷ lệ nợ xấu là 3,16%, dù đã giảm 0,2% so với thời điểm cuối năm nhưng vẫn là mức cao.

Thực tế, theo số liệu cũng có ngân hàng có dư nợ tín dụng bất động sản lên đến 68%, một số ngân hàng khác có dư nợ tín dụng là 50%. Số nợ xấu bất động sản được đánh giá có thể gây bất ổn cho nền kinh tế.