Mua nhà xây thô có thể tiết kiệm cho khách hàng từ 3 - 8 triệu đồng/m2, nhưng những hệ lụy của hình thức bán nhà này thì ít ai lường tới.

Từ cuối năm 2012, việc bán căn hộ xây thô bắt đầu manh nha trên thị trường bất động sản và nhanh chóng được nhiều chủ đầu tư ưa chuộng.

Cho đến nay, đã có hàng loạt chủ đầu tư chào bán dự án của mình dưới dạng này như Flamingo Đại Lải Resort với 30 căn biệt thự xây thô với giá 2,8 tỷ đồng mỗi căn. Mandarine Garden hiện được chào bán xây thô 26,5-42,5 triệu đồng một m2 thay vì 36-37 triệu đồng khi đã hoàn thiện. Golden Land Building chỉ có giá bàn giao thô từ 21,5 triệu đồng mỗi m2. Golden Palace Mễ Trì bán căn hộ hoàn thiện cơ bản với giá 22,6 triệu đồng một m2 (chưa VAT), thay vì giá từ 27 triệu đồng cả nội thất, Vinaconex 7 cũng đang chào bán dự án tại Cầu Diễn với giá 15,2 triệu đồng một m2 (chưa VAT) cho căn hộ bàn giao thô…

Sau khi phương án mới này được đưa ra, nhiều chủ đầu tư đã nhanh chóng áp dụng và khách hàng cũng hào hứng tham gia.

Cái lợi dễ thấy của việc mua căn hộ xây thô là tiết giảm được chi phí, mang lại lợi ích cho cả 2 bên. Người mua có thể giảm được 3-8 triệu đồng một m2 đồng thời có thể tự mình hoàn thiện nội thất căn hộ theo ý mình.

Đối với các chủ đầu tư, đây là phương cách hiệu quả để có thể bán căn hộ trong thời điểm gian khó, đồng thời trút được một "gánh nặng", bởi lẽ chi phí hoàn thiện chiếm 20-30% tổng mức đầu tư của một dự án. Dự án càng cao cấp, chi phí hoàn thiện càng lớn. Việc bán căn hộ xây thô sẽ giúp chủ đầu tư thu được tiền từ khách hàng, cân đối được tài chính của dự án đồng thời tránh được nguy cơ hàng tồn kho.

Tuy nhiên, về phía khách hàng, việc giảm giá theo quảng cáo của chủ đầu tư 20-30% có vẻ hấp dẫn nhưng trên thực tế, số tiền giảm giá không nhiều đến vậy. Chi phí phải bỏ ra để hoàn thiện không ít, thậm chí sẽ đắt hơn mua căn hộ đã hoàn thiện từ chủ đầu tư.

Ngoài ra, khách hàng nhận nhà bàn giao thô sẽ phải thực hiện đúng các điều khoản hoàn thiện nhà được ghi trong hợp đồng, bởi lẽ việc hoàn thiện căn hộ sẽ ảnh hưởng tới các căn hộ xung quanh về nhiều vấn đề như chất lượng công trình, vệ sinh môi trường. Chính vì vậy, ngoài chi phí, khách mua nhà bàn giao thô sẽ buộc phải chấp nhận cầm dao "đằng lưỡi".

Mới đây, 27 hộ dân cư thuộc dự án chung cư Golden Palace (K1, đường Mễ Trì, phường Mễ Trì, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) đã gửi đơn lên báo điện tử VTC News "tố" chủ đầu tư là Công ty Cổ phần Đầu tư Mai Linh tự ý áp đặt những quy định bất hợp lý với khách hàng khi họ hoàn thiện căn hộ của mình.

Theo đó, tại thời điểm mua nhà, chủ đầu tư có chào hàng gói “Không gian sáng tạo”, với lời giới thiệu “Khách hàng được thỏa sức sáng tạo nội thất theo sở thích riêng của mình”. Nhưng đến tháng 8/2014, chủ đầu tư Mai Linh lại ban hành bản “Nội quy hướng dẫn thi công” mới với điều khoản là Mai Linh ra quy định bắt đơn vị thi công, không phân biệt tổ chức hay cá nhân phải nộp cho chủ đầu tư bảo lãnh ngân hàng có giá trị tương ứng 200 triệu đồng trong thời gian thi công hoàn thiện.

Theo bà Nguyễn Thị Minh Hồng - Phó Chủ tịch HĐQT công ty Cổ phần Đầu tư Mai Linh, việc khách hàng nộp số tiền trên chủ đầu tư không được hưởng lợi vì số tiền này được bảo lãnh ở ngân hàng và chỉ được sử dụng cho mục đích khắc phục, sửa chữa, bồi thường hoặc thay thế các thiệt hại có thể xảy ra trong quá trình nhà thầu thực hiện thi công hoàn thiện nội thất căn hộ đối với căn hộ liền kề hoăc hệ thống hạ tầng của tòa nhà.

Cũng theo bà Hồng, đối với căn hộ không gian sáng tạo chủ đầu tư sẽ bàn giao cho khách hàng trước thời điểm toàn bộ dự án bàn giao là 3 tháng để khách hàng tự hoàn thiện căn hộ của mình, đảm bảo khi các hộ gia đình về ở thì dự án cũng sẽ hoàn thành, đảm bảo mỹ quan cũng như môi trường sống của toàn bộ dự án.

Rõ ràng, về mặt lý lẽ chủ đầu tư Mai Linh đưa ra các điều khoản không phải là không có lý vì việc hoàn thiện căn hộ có thể ảnh hưởng tới các căn hộ xung quanh cũng như thiết kế chung của tòa nhà. Chính vì vậy, việc yêu cầu khách hàng phải chọn nhà thầu có năng lực để hoàn thiện cũng là một việc làm cần thiết.

Tuy nhiên, điều thiệt lại thuộc về khách hàng. Nếu khách hàng mua nhà xây thô với mong muốn tự thiết kế căn hộ của mình theo ý muốn thì việc chọn nhà thầu cũng như nộp tiền bảo lãnh ở ngân hàng không phải là điều khó. Bởi lẽ, với mức giá rẻ hơn từ 3 - 8 triệu đồng/m2, với căn hộ khoảng 80m2, khách hàng đã giảm đi chi phí khoảng 400 - 500 triệu đồng.

Nhưng với những khách hàng chọn giải pháp mua nhà xây thô để tiết kiệm chi phí thì rõ ràng, việc hoàn thiện với số tiền phải nộp bảo lãnh ngân hàng không phải là số tiền nhỏ.

Như vậy, sau một thời gian dài triển khai hình thức bán nhà bàn giao thô, những bất cập của hình thức này đang dần bộc lộ rõ dẫn đến mâu thuẫn giữa khách hàng và chủ đầu tư.

Theo TS. Phạm Sỹ Liêm, Phó Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam, bàn giao căn hộ xây thô tiết kiệm đươc một khoản tiền cho người dân, nhưng trước khi mua hình thức nhà này, khách hàng nên cân nhắc kỹ nhiều vấn đề như: chi phí hoàn thiện, đơn vị, nhà thầu thi công, hợp đồng ký với chủ đầu tư,...

Chưa kể sẽ xảy ra những xung đột giữa cư dân cũ - cư dân mới do việc sửa chữa, hoàn thiện có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường cũng như không gian chung.