Theo quy định tại điểm a, khoảng 2 điều 18 dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi quy định khi xây dựng kế hoạch phát triển nhà ở của địa phương cần phải có, “Diện tích đất dành để phát triển nhà ở trong từng giai đoạn (gồm nhà ở thương mại, nhà ở xã hội, nhà ở công vụ, nhà ở tái định cư và nhà ở của hộ gia đình, cá nhân”.

Ông Nguyễn Mạnh Khởi, Phó Cục trưởng Cục quản lí nhà và thị trường bất động sản cho rằng: Nếu như trước đây luật chỉ khuyến khích doanh nghiệp phát triển NƠXH cho người nghèo chứ không yêu cầu bắt buộc. Vì đầu tư NƠXH thu hồi vốn chậm nên nhiều doanh nghiệp không mặn mà, còn địa phương thì không quyết liệt. Vì thế trong Luật Nhà ở (bổ sung) đã đưa ra quy định là yêu cầu khi lập quy hoạch thì trong quy hoạch đó phải có khu đất để xây dựng nhà ở dành cho người có thu nhập thấp. Yêu cầu đối với đô thị từ loại 2 trở lên thì chủ đầu tư cần dành một diện tích đất nhất định để làm NƠXH, nhà cho thuê, đúng với xu hướng thế giới, đáp ứng nhu cầu số đông đối tượng còn khó khăn.

Ông cũng cho biết thêm: Thời gian qua hoạt động kinh doanh bất động sản phát triển nhà ở tràn lan, cứ chỗ nào phát triển thì dự án mới sẽ được hình thành, lúc đó nhà nước mới tiến hành là lập quy hoạch, đây là một cách làm ngược. Vì thế, trong bộ luật sửa đổi đã yêu cầu các đia phương phải có quy hoạch trước khi tiến hành dự án.

Tuy nhiên, theo ý kiến của nhiều chuyên gia, dù cần thiết nhưng quy định này thiếu tính khả thi nên khó áp dụng vào thực tế. Về phía đại diện doanh nghiệp, ông Nguyễn Văn Đực – Phó giám đốc Công ty địa ốc Đất Lành cho rằng: NƠXH theo nguyên tắc là trách nhiệm thuộc về Nhà Nước, doanh nhiệp kinh doanh không phải lo NƠXH cho dân, vì doanh nghiệp khi tham gia hoạt động kinh doanh đã tham gia đóng thuế đầy đủ.

Đồng thời, ông Nguyễn Văn Đực cũng cho rằng, không thể làm nhà cho thuê ở mức 5-6%/năm. Trong khi đó doanh nghiệp đi vay đã phải chịu lãi vay từ 15-20%, vì thế, không một doanh nghiệp nào làm nhà để cho thuê vì họ không thể chịu lỗ đó. Doanh nghiệp buộc lòng phải lấy khoản lỗ đó đánh vào giá thành mới bán căn hộ và người mua là người chịu thiệt cuối cùng. Cuối cùng những người đưa ra dự thảo muốn giá nhà đất rẻ, thì vô tình lại khiến dân mua nhà bị mắc hơn.

Xét trên thực tế, ta cũng thấy quy định trên khó khả thi, không chỉ vì muốn có nhà ở xã hội mà đưa ra một quy định bắt buộc như vậy được. Giả sử khu đô thị sang trọng như Phú Mỹ Hưng có thêm nhà ở xã hội điều gì sẽ diễn ra? Liệu rằng con cháu những người thu nhập thấp có đủ tiền để học trường quốc tế hay ở đó hay không… Như vậy, làm luật không thể hướng đến “bình quân chủ nghĩa” được.

Gia Bảo (CafeLand)